Trong bài này chúng ta sẽ tìm hiểu về vòng lặp while trong Python, đây là vòng lặp được sử dụng khá nhiều khi bạn làm các ứng dụng trong thực tế, không chỉ riêng ở Python mà ở các ngôn ngữ khác đều vậy.
1. Cú pháp vòng lặp While trong Python
Python là ngôn ngữ đơn giản nên cú pháp của nó cũng đơn giản. Sau đây là cú pháp chung của vòng lặp while.
1
2
|
while expression: statement(s) |
Trong đó:
- statement(s) là một lệnh đơn hoặc một tập lênh gồm nhiều lênh đơn. Nếu chỉ có một lệnh thì bạn có thể không cần khoảng trắng, tuy nhiên lời khuyên là bạn nên sử dụng khoảng trắng để chương trình được rõ ràng và dễ bảo trì hơn.
- expression có thể là một biến hoặc một biểu thức, nhưng bắt buộc giá trị của nó phải là TRUE hoặc FALSE.
Như mình đã giới thiệu ở các bài trước, trong python sử dụng khoảng trắng để xác định các khối lệnh, điều này khác với các ngôn ngữ khác như PHP, C, C++ thì sử dụng cặp đóng mở {}
. Nếu giá trị của expression là TRUE thì những đoạn code trong khối lệnh của nó sẽ được thực thi, ngược lại nó sẽ bỏ qua và chạy các lệnh ở bên ngoài.
1
2
3
4
5
6
|
while expression: / / Lệnh trong vòng lặp / / Lệnh trong vòng lặp / / ... / / Các lệnh ở ngoài vòng lặp |
Hãy xem sơ đồ sau để hiểu rõ hơn.
2. Ví dụ với vòng lặp wihle trong Python
Hãy thực hành một ví dụ nhỏ dưới đây để hiểu hơn về vòng lặp này: In ra các số từ 0 đến 9.
1
2
3
4
5
6
|
count = 0 while (count < = 9 ): print 'Lượt đếm:' , count count = count + 1 print "Good bye!" |
Kết quả sẽ như sau:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
|
Lượt đếm: 0 Lượt đếm: 1 Lượt đếm: 2 Lượt đếm: 3 Lượt đếm: 4 Lượt đếm: 5 Lượt đếm: 6 Lượt đếm: 7 Lượt đếm: 8 Lượt đếm: 9 Good bye! |
Như các bạn thấy, dòng Good bye! không bị lặp bởi vì nó nằm ngoài vòng lặp, còn lượt đếm sẽ bị lặp 10 lân biến count có giá trị ban đầu là 0 (count = 0
), sau mỗi vòng lặp nó tăng lên 1 đơn vị (count = count + 1
) và điều kiện dừng vòng lặp là count bé hơn hoặc bằng 9 (count <= 9
).
3. Cẩn thận vòng lặp While vô hạn
Vòng lặp while sẽ không biết chính xác tổng số lần lặp là bao nhiêu nên điều này rất nguy hiểm vì nó gây ra lặp vô hạn và dẫn đến ứng dụng bị chết, nên bạn phải tính toán thật kĩ điều kiện dừng vòng lặp. Như ở ví dụ trên điều kiện dừng là count <= 9
, mà biến count có giá trị ban đầu là 0 nên sau mỗi vòng lặp mình khong tăng biến count lên 1 đơn vị thì sẽ dẫn đế lặp vô hạn.
1
2
3
4
5
|
count = 0 while (count < = 9 ): print 'Lượt đếm:' , count print "Good bye!" |
Hoặc bạn có thể tham khảo ví dụ dưới đây.
1
2
3
4
5
6
|
var = 1 while var = = 1 : num = raw_input ( "Enter a number :" ) print "You entered: " , num print "Good bye!" |
Ví dụ này cũng bị lặp vô hạn bởi vì điều kiện dừng luôn luôn đúng. Nếu bạn chạy mà không thoát được thì hãy nhấn CTR + C
để thoát ra khỏi chương trình nhé.
4. Sử dụng ELSE trong WHILE
Có một sự mới mẻ đối với vòng lặp while trong Python đó là bạn có thể kết hợp thêm từ khóa ELSE để xử lý cho lần lặp không được thực hiện khi điều kiện lặp false
.
1
2
3
4
5
6
|
count = 0 while count < 5 : print count, " is less than 5" count = count + 1 else : print count, " is not less than 5" |
Chạy ví dụ này kết quả sẽ như sau:
1
2
3
4
5
6
|
0 is less than 5 1 is less than 5 2 is less than 5 3 is less than 5 4 is less than 5 5 is not less than 5 |
Các bạn thấy đó, lần lặp thứ 6 sẽ không xảy ra nên code trong lệnh else sẽ được thực hiện.
5. Lời kết
Như vậy là bạn đã hiểu được cách sử dụng vòng lặp while trong python rồi phải không nào, qua bài học này hy vọng sẽ giúp ích được cho bạn khi tiếp cận với ngôn ngữ Python.
Nguồn:https://freetuts.net